Hayvan Sömürüsünün Görünmez Yüzü: Hayvansal Tesbih Nedir?

Ahmet Aksoy

hayvansal tesbih

Hayvansal tesbih, ilk anda size çok garip görünebilir. Tesbihin genel olarak taşlarla yapıldığı hatta bazı taşların çok değerli olduğu yaygın bir bilgidir. Günümüzde plastik ve benzeri malzemelerle de tesbih yapımı çok yaygındır. Peki, hayvansal ürünlerle de tesbih yapıldığını, çok yaygın olmamakla birlikte kullanıldığını söylesem şaşırtıcı gelir mi?

Hayvan sömürüsünde yaygın olarak “yemek” ve giyecek olarak kullanım çokça yaygın olsa da sömürü burada sın bulmuyor. Sömürünün başka bir yüzü de hayvansal tesbih gibi ürünlerdir. Hangi hayvanlardan nasıl yapıldığını öğrenmek, size de üzücü gelecektir.

Hayvansal tesbih
Hayvansal tesbih

Hayvansal Tesbih Nedir?

Tesbih, çok uzun bir tarihe sahip olan ve çeşitli kültürlerde kullanılan bir üründür. Kimi zaman ibadet kimi zaman dekoratif amaçlı tercih edilebilir. Genellikle taş, bitki ve benzeri malzemelerle üretilir. Hayvansal tesbih ise kemik, boynuz ve fildişi gibi hayvan parçalarından üretilir.

Hayvansal parçalarla üretilmiş olan bu tesbihler birçokları için koleksiyon aracı olarak kullanılır. Bu tesbihlerin üretilmesi için öldürülen hayvanlar ise pek kimsenin aklına gelmez. Afrika ve Asya’da boynuzları, dişleri için öldürülen birçok hayvanın nesli tehlike altındadır. Bazı hayvanların nesli çoktan tükenmiştir. Örnek vermek gerekirse, beyaz gergedan nesli boynuzu “değerli” olduğu için avcılık nedeniyle tükenmiştir.

Hayvansal ürünlerle yapılan tesbihlerin kullanımının önemli bir nedeni “prestij” olarak gösterilmektedir. Prestij adına doğada kendi halinde yaşayan hayvanları katletmek, oldukça akıllıca!

Nesli tükenen hayvanlar bir kenara, çiftliklerde hapsedilen hayvanlar için durum çok daha vahimdir. Birçok sömürü gerekçesiyle yetiştirilen bu hayvanların boynuzlarından da tesbih yapılmaktadır.

Hayvansal Tesbih Nasıl Üretiliyor?

Üreticilere sorarsanız, hayvansal tesbih üretiminde müthiş “etik” anlayış var. Çevreye ve hayvanlara zarar vermeden, bu tesbihlerin üretilebildiğini iddia ediyorlar. Oysa durum bunun tam tersidir. “Hammadde” nasıl elde ediliyor sorusu, birçok üretici tarafından cevapsız bırakılıyor.

Yukarıda kısmen bunun nasıl olduğunu anlattım. Bu tesbihler için kullanılan malzeme genellikle çiftliklerden geliyor. Öldürülen hayvanların kürkünden ve etinden faydalanan sömürü düzeni, boynuzları, dişleri, kemikleri de “boşa” bırakmıyor. Hayvanlar bu çiftliklerde uzun süre boyunca çok küçük bir alanda hapsediliyor. Bu süreçte ciddi bir eziyet olduğunu vurgulamak gerekir. Deve kemiği ve koç boynuzu gibi ürünler böylesi çiftliklerden elde edilebiliyor. Nitekim etik kategorisinde yer alan yazılarımızdan daha detaylı bilgiler de edinebilirsiniz.

Çiftliklerin yanı sıra doğadan elde edilen “hammadde” ise doğal hayatı ciddi anlamda tehdit ediyor. Bufalo, fil, gergedan gibi hayvanlar avcılar tarafından avlanarak, boynuzları, dişleri ve kemikleri tespih için kullanılıyor.

Hayvansal tesbih
Hayvansal tesbih

Hayvansal Tesbih Hangi Hayvanlardan Elde Edilmektedir?

Aslında yukarıda hangi hayvanların tespih yapımı için öldürüldüğünü söyledim. Bu bölümde daha fazla ayrıntıya yer verilebilir.

1.     Bufalo

Bufalo, tesbih yapımında kullanılan başlıca hayvanlardan biridir. Bufaloların boynuzları tesbih yapımında sıklıkla tercih ediliyor. Çiftliklerde yetiştirilen ve doğada avlanan bufaloların boynuzları alınarak işleniyor ve tesbih haline getiriliyor.

2.     Fil

Filler özellikle Asya coğrafyasında en çok sömürülen hayvanlardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Sirk, hayvanat bahçesi, taşımacılık, turizm gibi birçok konuda fillerin kullanıldığını görebilirsiniz. Fillerin dişleri ise adeta kendilerine lanet getirmiştir. Bu dişler oldukça değerlidir. Bu nedenle fil dişi tesbih, çok fazla talep görmektedir.

3.     Deve

Deve, Ortadoğu ve İslam aleminde tesbih yapımında kullanılan hayvanların başında gelmektedir. Deve kemikleri ile yapılan bu tesbihler ibadet için yaygın biçimde kullanılmaktadır. Tıpkı filler gibi, Ortadoğu’da taşımacılık, turizm gibi alanlarda çokça sömürülen develerin kemiklerinden de tesbih yapılmaktadır.

4.     Koç

Listede en çok aşina olduğumuz hayvan koçtur. Koçlar Türkiye’de çiftliklerde yaygın olarak yetiştirilen hayvanlardan biridir. Bu hayvanların çok güçlü boynuzları vardır. Bu boynuzlar hayvanlardan alınarak, tesbih üretme amacıyla kullanılır.

5.     Bufalo

Bufalo da boynuzlarından tesbih yapılan bir diğer hayvandır. Bizim için pek tanıdık olmayan bu hayvanın kemikleriyle ucunda haç olan tesbihler yaygın olarak kullanılmaktadır.

Özetle

Hayvansal ürünler denildiğinde akla ilk olarak “yemek” ve “giyecek” gelse de, hayvan sömürüsü bunların dışında da ciddi biçimde devam etmektedir. Hayvansal tesbih üretimi, bu sömürünün yalnızca bir parçasıdır. Düşünsenize, yıllarca çiftliklerde eziyet gördükten sonra hayvanların kemikleri dahi toprakla buluşamıyor. Sırf dekorasyon ya da ibadet aracı olsun diye kemikleri dahi rahat bırakılmıyor. Üstelik taştan da rahatlıkla yapabileceğiniz bir ürünken.

Yorum yapın