Egzersiz öncesinde ve sonrasında neler tüketmeniz gerektiği, özellikle vegan bir diyet izliyorsanız, karmaşık gelebilir. Protein alımınızı yeterli düzeyde tutup tutmadığınız, sadece bitkisel kaynaklarla dengeli beslenmenin mümkün olup olmadığı, “Yeterince protein alıyor muyum?” ya da “Sadece sebzelerle mi besleneceğim?” gibi sorular, sıklıkla akla gelir. Fakat vegan bir diyetle de spor performansını artırabilir ve beslenmeni dengeli dengede tutabilirsin.
Her beslenme tarzında olduğu gibi, vegan beslenmede de denge önemlidir. Bedeninize gerekli olan her besin öğesini alarak sağlıklı bir şekilde egzersiz yapabilir ve performansınızı artırabilirsiniz.
Vegan bir sporcu olarak enerji, protein, vitamin ve mineral ihtiyacınızı karşılayacak dengeli bir beslenme programı oluşturmak önemlidir. Aşağıda, sporcular için sağlıklı ve dengeli bir vegan diyet listesi örneği bulabilirsiniz. Bu diyet listesi, sporcuların antrenman ve performans ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde düzenlenmiştir. Unutmayın ki, bireysel gereksinimler yaş, cinsiyet, kilo, antrenman yoğunluğu ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Kendi ihtiyaçlarınıza uygun bir diyet oluşturmak için bir diyetisyen ya da beslenme uzmanıyla çalışmanız önerilir.
Hazırsanız, vegan sporcu diyet listesine geçebiliriz.

Sabah Kahvaltısı
- Tam tahıllı yulaf ezmesi: Soya veya badem sütü ile hazırlayın. Üzerine taze meyve dilimleri (muz, çilek, yaban mersini, vs.) ve chia tohumu ekleyin.
- Tofu karışımı: Baharatlarla (zerdeçal, kimyon, karabiber, vs.) sotelenmiş tofu. Yanında sebzeler (biber, soğan, ıspanak).
- Tam tahıllı ekmek: Avokado ve domates dilimleri ile birlikte.
Ara Öğün
- Meyve: Elma, muz, portakal gibi kolay taşınabilir meyveler.
- Kuruyemişler: Badem, ceviz, fındık veya yer fıstığı.
- Vegan protein bar: Ekstra enerji ve protein için.
Öğle Yemeği
- Baklagil salatası: Nohut, mercimek veya siyah fasulye. Üzerine sebzeler (domates, salatalık, havuç, mısır) ve bir miktar zeytinyağı gezdirin.
- Tam tahıllı ekmekle yapılmış sandviç: Vegan peynir, avokado, marul ve dilimlenmiş sebzelerle.
- Tatlı patates: Fırında pişirilmiş tatlı patates ve yanında yeşil salata.

Ara Öğün
- Smoothie: Ispanak, muz, protein tozu (vegan), chia tohumu, badem sütü ile yapılan bir smoothie.
- Humus ve sebzeler: Havuç, kereviz veya salatalık dilimleriyle birlikte.
Akşam Yemeği
- Tam tahıllı makarna veya kinoa: Vegan pesto veya domates sosuyla. Yanında sebzeler (brokoli, biber, mantar).
- Vegan burger: Bitki bazlı köfte ile yapılan burger. Yanında patates kızartması yerine fırında pişmiş tatlı patates dilimleri.
- Sebzeli stir-fry: Tofu veya tempeh ile birlikte çeşitli sebzeler (biber, havuç, brokoli) sotelenmiş ve soya sosuyla tatlandırılmış.
Gece Atıştırması
- Bitki bazlı yoğurt: Meyve parçaları ve granola ekleyin.
- Kuruyemişler ya da tohumlar: Badem, kabak çekirdeği ya da ayçiçeği tohumu.

Diğer Öneriler
- Protein: Protein kas gelişimi, büyüme ve dayanıklılık için önemli olduğundan, sporcular ve atletler için her zaman ön planda tutulur. Ancak, protein alımı sadece sporcular için değil, her yaştan birey için önemlidir. Geçmişte, proteinin yalnızca hayvansal kaynaklardan elde edilebileceği düşünülüyordu. Oysa, sağlıklı bitkisel gıdalar, vücudun protein üretmek için ihtiyaç duyduğu amino asitlerle doludur. Bu tür bitkisel besinlerden bir ya da iki tanesinin her öğünde tüketilmesi, kasların gereksinim duyduğu proteini sağlayacaktır. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler (karalahana ve ıspanak gibi), brokoli, nohut, tofu, barbunya, siyah fasulye, edamame, bezelye, mercimek, kinoa, yulaf, tahıllar, kabak çekirdeği, kenevir tohumu, chia tohumu, keten tohumu ve badem gibi yiyecekler zengin protein içerikleriyle öne çıkar.
- Su tüketimi: Günde en az 2-3 litre su için. Özellikle sabah saatlerinde bir bardak su, enerjinizi aktif etmek için faydalı olacaktır. Suyun içine bir parça limon ve elma sirkesi de güne alkali başlamanız açısından faydalı diğer bir öneridir.
- Eğer antrenmanınız 1 saatten daha uzun sürecekse, terle elektrolit kaybınızda fazladır. Bunu yeniden kazanmak için Hindistan cevizi suyu iyi bir çözümdür.
- Takviyeler: Vegan sporcuların B12 vitamini, demir ve omega-3 yağ asitleri ve benzeri takviyelere ihtiyacı olabilir. Bu noktada bir doktor ya da beslenme uzmanına danışarak, ihtiyaçlarınızı karşılamalısınız.
- Farklı renklerde sebzeler yemeniz; vitamin, antioksidan, mineral, protein, esansiyel amino asit elde etmenize yardımcı olacaktır.
Bu liste genel bir rehberdir ve bireysel ihtiyaçlara göre ayarlanması gerekebilir. Sporcuların enerji ve protein ihtiyaçları daha yüksek olabilir, bu nedenle yeterli miktarda kalori ve besin öğesi aldığınızdan emin olun.
UYARI: Vegan sporcu diyet listesinde verdiğimiz öneriler, genel bir çerçeve çizilerek hazırlanmıştır. Her vücudun farklı ihtiyaçları olduğu unutulmamalıdır. Size özel bir vegan sporcu diyet listesi için mutlaka bir diyetisyene başvurmalısınız.